ENERGIE THERAPIE

Hans Cladder en Paul van den Nouweland

Samenvatting

In dit artikel worden drie pioniers genoemd op het gebied van de energie therapie. Het op dit moment meest gebruikte protocol, dat van de EFT, wordt zodanig beschreven dat het nagedaan kan worden. Na enkele illustraties van eigen gelukte en mislukte toepassingen, wordt een overzicht van het onderzoek met deze technieken gegeven. In de discussie worden mogelijke verklaringen over de werking besproken.

Inleiding

De oorzaak van elke negatieve emotie is een verstoring in het energie systeem van het lichaam, volgens Roger Callahan en Gary Craig. Energie therapie is het beïnvloeden van subtiele energie systemen in het lichaam om de lichamelijke en geestelijke gezondheid te bevorderen en ziekten te genezen. In de psychotherapie wordt vooral gebruik gemaakt van “psychologische acupunctuur”, het tappen op meridianen. De bekendste variant daarvan is op dit moment de Emotional Freedom Technique van Gary Craig.

Zelf maakte ik, Hans Cladder, begin jaren negentig, via mevrouw De Wolf van de Fobieclub, kennis met het werk van Roger Callahan en zijn “five minute phobia cure”. Ik kocht zijn boeken en video’s, en ging er mee experimenteren, maar als ik het probeerde na te doen gebeurde er weinig, zodat ik er weer mee stopte. Op een NLP congres in Ede voorjaar 2002 werd ik door een collega geattendeerd op de EFT variant van Cary Craig. Ik downloadde zijn gratis handboek van internet (www.emofree.com), kocht zijn videotapes en Cd-rom’s, en dit keer werkte het wel. Een mevrouw die na een aanrijding op de snelweg een snelweg fobie had gekregen, was na 20 minuten tappen haar fobie kwijt, en zei toen haar nek bewegend, dat ze ook haar whiplash kwijt was. Dit probleem had ze nog niet eens genoemd. Hierdoor werd ik weer enthousiast, en ging ik verder experimenteren en lezen en workshops volgen.

Voor ons als cognitief gedragstherapeuten blijft het merkwaardig, vervreemdend, en ongeloofwaardig dat het tappen op meridianen vaak werkt, en begrijpen we niet echt hoe en waarom het dan werkt. Evenmin begrijpen we echt waarom het soms ook helemaal niet werkt. Maar fascinerend vinden we het nog steeds.

Wat betreft de plaats van EFT in het therapeutische arsenaal lijkt het op EMDR. De belangrijkste indicaties zijn ook hier trauma’s en andere angststoornissen. Voordelen van EFT boven EMDR zijn dat er bij EFT nooit decompensatie optreedt en bij EMDR soms wel, dat EFT ook telefonisch gedaan kan worden als de patiënt ver weg woont of er een acute noodsituatie is, en dat de patiënt er zo nodig zelf thuis verder mee kan gaan en de procedure kan herhalen. EMDR is alleen nog in het voordeel voor wat gecontroleerd onderzoek betreft en wetenschappelijke legitimiteit.

Wij zullen nu eerst het werk van enkele pioniers op dit gebied bespreken, voor wat historische achtergrond, en vervolgens kijken wat hiervan bruikbaar lijkt voor Nederlandse gezondheidszorgpsychologen en psychotherapeuten.

DE GESCHIEDENIS EN DE PIONIERS

Eigenlijk zouden wij de geschiedenis moeten laten beginnen met John Diamond en zijn Behavioral Kinesiology, maar zijn aandacht ging toch meer uit naar de preventieve geneeskunde en de psychiatrie dan naar de psychotherapie sec.  Daarom beginnen wij bij Roger Callahan.

ROGER CALLAHAN; TFT

De psycholoog Roger Callahan (1985-1991-2001) is de bedenker van de Thought Field Therapy. In 1980 was hij al ruim een jaar aan het proberen zijn patiënte Mary van haar angst voor water af te helpen met elke therapie die hij maar kende. Rationeel-emotief, cliënt centered, cognitief, gedragstherapie (exposure), ontspanningsoefeningen, hypnose, biofeedback, systematische desensitisatie, absoluut niets hielp. Het enige was dat ze nu angstig aan de rand van het zwembad kon zitten en haar voeten in het water kon laten bungelen. Kijken naar het water was een marteling voor haar, en gaf haar nare sensaties in haar maag. Callahan herinnerde zich toen dat volgens de acupunctuur meridianen de plek recht onder het oog verbonden was met de maag.

Uit pure wanhoop zei Callahan tegen Mary denk aan je angst voor water en tap eens een paar keer met twee vingers onder je oog. Na twee minuten stopte ze met tappen en keek ze hem met verbazing aan. Het is weg, zei ze, dat vreselijke gevoel in mijn maag. Ze rende naar het water en zei het is weg, ik ben niet bang meer.

Dit was het begin van zijn research. Van een leerling van George Goodheart, de chiropractor die de toegepaste kinesiologie ontwikkelde, leerde hij het gebruik van spiertesten. Hij ontdekte al experimenterend dat bij sommige patiënten getapt moest worden op een reeks van punten, en ook in een bepaalde volgorde. Ook allerlei emoties vroegen om een bepaalde eigen behandelformule. Twintig jaar later behandelt hij alle soorten psychologische en gezondheidsproblemen met opvallend succes, en zelfs met effect op de hartslag variabiliteit. Hij claimt dat 75-80% van de patiënten beter wordt puur door gebruik van zijn standaardformules, en wel in minuten. Hij heeft dit ook dikwijls in het openbaar gedemonstreerd in Amerikaanse talkshows voor radio en tv

Zijn theorie is dat emotionele stress veroorzaakt wordt door een elektromagnetische energie verstoring in een gedachten veld. Een trauma kan dit veld verstoren, maar het is de energetische verstoring zelf die voor alle veranderingen zorgt in chemie, hormonen, neurale netwerken, en cognities, en die resulteren in angst, woede of depressie. Elke verstoring in het gedachten veld is verbonden met een specifieke energie meridiaan. Door te tappen op specifieke punten op deze meridianen kan genezing plaats vinden op het meest fundamentele niveau.

Dat TFT beter werkt dan acupunctuur komt volgens Callahan omdat bij acupunctuur niet aan het probleem gedacht hoeft te worden tijdens de behandeling. Bij TFT moet de patiënt enkele minuten aan het probleem denken terwijl het behandeld wordt: hij moet zich tijdens het tappen afstemmen op het betreffende gedachteveld omdat daar immers de verstoring zit. Na de behandeling geeft het afstemmen op het gedachtenveld geen sterke emoties meer omdat de verstoring door het tappen is opgeheven. Ook meting van de hartslagvariabiliteit toont aan dat het autonoom zenuwstelsel na behandeling veranderd is.

De misschien wel belangrijkste ontdekking van Callahan is de “psychological reversal” als oorzaak van zelfsabotage. Iemand die bij het uitspreken van “ik wil gelukkig worden” zwak test met een spiertest, en sterk bij “ik wil mijn probleem houden”, heeft een omgekeerde polariteit. Het batterijtje zit als het ware verkeerd om in het apparaat. Geen enkele vorm van (psycho)therapie werkt dan. Dit is vergelijkbaar met wat in gewone psychotherapie weerstand genoemd werd. Ik wil het een maar doe het ander, of in Bijbelse termen ‘de geest is gewillig maar het vlees is zwak’. De oplossing is simpel, door drie keer te zeggen ik accepteer mezelf ondanks mijn probleem, terwijl men over zijn sorespot wrijft (de gevoelige plek onder het sleutelbeen) of op zijn karatepunt tapt (de plek op de zijkant van de hand waarmee men bij karate een plank door midden slaat), verdwijnt de omkering en wordt de patiënt in elk geval tijdelijk weer behandelbaar.

In zijn zelfhulpboek uit 2001 “Tapping the healer within” geeft Callahan een groot aantal standaardrecepten voor verschillende emoties en problemen. Deze standaardrecepten zijn overigens ook te vinden in het boek van Lambrou en Pratt (2000) “Instant emotional healing”.

Callahan is zeker de pionier die door eigen experimentatie een revolutionaire nieuwe behandelingsmethode ontdekte en ontwikkelde, en die daar vele anderen mee inspireerde. Tegelijkertijd waren zijn cursussen zo extreem duur, en was zijn causale diagnostische werkwijze zo ingewikkeld of omgeven met een geheimhoudingsplicht, dat zijn betere leerlingen vervolgens vaak hun eigen weg gingen.

Een echte veelschrijver onder zijn leerlingen is Fred Gallo, de editor van het overzichtswerk “Energy psychology in psychotherapy”.

GARY CRAIG; EFT

De gepensioneerde zakenman, van huis uit Stanford ingenieur, en NLP-er, en nu “ordained minister” en “personal performance coach” Gary Craig, was een van de eerste leerlingen van Roger Callahan. In 1993 kwam hij op het lumineuze idee om steeds álle twaalf meridianen te behandelen zodat de voorafgaande spierdiagnostiek overbodig werd, en ook andere problemen behandeld zouden kunnen worden, waarvoor nog geen speciale formules ontwikkeld waren. De volgorde van punten waarop getapt moet worden is volgens hem onbelangrijk.

Hij ontwikkelde één enkele werkwijze voor alles die hij Emotional Freedom Techniques (EFT) noemde. Bij Craig geen extreem dure cursussen zoals bij Callahan, maar een website waar iedereen gratis een handboek van meer dan honderd bladzijden kan downloaden, en videotapes en CD’s van zijn workshops tegen kostprijs kan bestellen.

Een leerling van hen beiden Lee Pulos, getraind door Callahan in 1994 en door Craig in 1997, behandelde meer dan 2000 patiënten, ongeveer de helft met thought field therapy en de helft met emotional freedom techniques. In beide gevallen had hij een succes percentage tussen de 85% en 90%.

Een aardig enthousiasmerend boek over zijn werkwijze is dat van Silvia Hartmann (1999-2002), een Engelse NLP- en hypnotherapeute. Ze schreef “Adventures in EFT: the essential field guide to emotional freedom techniques”, waarvan nu de vijfde herziene editie uit is, en een snel van internet te downloaden E-book versie. In haar voorwoord schrijft ze dat ze met EFT in staat was de lammen te helpen lopen en de blinden te laten zien, en dat ze meer bedankbrieven van patiënten kreeg dan in de vijftien jaar daarvoor.

PATRICIA CARRINGTON; CHOICES

Patricia Carrington (2002) is hoogleraar klinische psychologie aan de faculteit psychiatrie van de Robert Wood Johnson Medical School, en auteur van een reeks audiotapes over meditatie, en van boeken over stress management. Haar “keuzes methode” ontstond uit haar onvrede over de cognitieve dissonantie bij het gebruik van affirmaties, omdat dat meestal uitspraken zijn die in strijd zijn met de feiten. Door een affirmatie vooraf te laten gaan door “Ik kies er voor om” worden het intenties in plaats van onwaarheden, en daardoor acceptabeler en overtuigender. In 1986, terwijl zij psychologie doceerde in Princeton en daar research deed over meditatie technieken, kwam zij in aanraking met Callahan’s thought field therapy. In 1987 ontwikkelde zij haar eigen gesimplificeerde versie Acutap. Zonder spiertesten en diagnostiek, en met één formule voor alles, net zoals Gary Craig had gedaan. Zodra ze enkele jaren later de website van Craig had leren kennen, en zijn video’s had gezien, nam ze zijn EFT procedure over. Nog enige tijd later ging ze haar keuzes methode combineren met zijn EFT.

Als zelfacceptatie affirmatie tegen een eventuele psychologische omkering gebruikt zij een keuze formulering. In plaats van drie keer “ik accepteer mezelf volledig ondanks mijn vliegangst”, wordt het dan drie keer “ook al ben ik bang om te vliegen, toch kies ik er voor me in een vliegtuig op mijn gemak te voelen”, terwijl de patiënt over zijn gevoelige plek wrijft of op zijn karatepunt tapt. Vervolgens laat zij dan steeds drie rondjes tappen voor zij weer controleert hoeveel spanning de patiënt nog voelt. Het eerste rondje wordt op alle twaalf punten getapt bij denken aan het probleem, bijvoorbeeld “mijn vliegangst”. Het tweede rondje bij denken aan de oplossing “toch kies ik er voor me op mijn gemak te voelen in een vliegtuig”. In het derde rondje worden het denken aan probleem en aan de oplossing afgewisseld: ondanks mijn vliegangst (bij tappen op begin wenkbrauw), kies ik er voor me op mijn gemak te voelen (bij tappen op zijkant oog), mijn vliegangst (onder oog), me op mijn gemak te voelen (onder neus), enz. Er wordt positief geëindigd op het karatepunt.

Carrington hoopt zo een positieve conditionering tot stand te brengen, zodat denken aan het probleem automatisch gevolgd wordt door denken aan de oplossing. Zij gelooft dat het tappen een suggestibele toestand geeft waarin snelle conditionering mogelijk is. Afwisseling van probleemzin en keuzezin voorkomt volgens haar ook eventuele habituatie die anders zou kunnen optreden. De keuze zinnen schrijft zij op een systeemkaartje dat de patiënt ’s morgens en ’s avonds moet overlezen. In haar handboek geeft ze fraaie voorbeelden van probleem en keuze formuleringen. Ook hulpbronnen kunnen als keuze formulering gebruikt worden. Voor iemand met vliegangst die zich goed voelde in zijn auto werd het: ook al voel ik me bang als het vliegtuig lijkt stil te staan, toch kies ik er voor om me net zo op mijn gemak te voelen als wanneer ik in mijn auto rijd. Of: ook al voel ik een financiële ramp op me af komen, toch kies ik er voor om me net zo bekwaam te voelen als toen mijn waterleiding sprong.

Ook al heb ik deze pijn, toch kies ik er voor om: met de pijn mee te stromen / vriendjes te worden met de pijn / van de pijn te houden / te weten dat hij over gaat / verrassend snel beter te worden. Ook al voel ik me kwaad, toch kies ik er voor: een helder hoofd te houden / mijn woede constructief te gebruiken. En bij relatie problemen: toch kies ik er voor: me door haar bemind te voelen / er van te genieten om van haar te houden. Ik kies er voor de ander te laten zijn zoals die is, en verder te gaan met mijn leven.

 

Anderen die niet onvermeld mogen blijven zijn Phillip en Jane Mountrose (2002), die in hun boek eerst de EFT van Gary Craig beschrijven, en dat vervolgens aanvullen met hun eigen vorm van hypnotherapie.

HET BASISRECEPT

Het aardige van EFT is dat je als therapeut meteen actief iets nuttigs kunt doen in de sessie, waarbij je onmiddellijke feedback krijgt. Bovendien kun je geprotocolleerd werken, en er ook je intuïtie bij gebruiken, en kun je er je creativiteit in kwijt. Het tappen op de 12 meridianen brengt het energiesysteem weer in balans, het geeft energie, het ontspant, en het haalt de emotionele lading van het probleem waar men aan denkt.

De therapeut modelt steeds wat de patiënt moet denken en waar die daarbij moet tappen. Het zo zelf tappen heeft dus meteen ook een boemerang effect op de therapeut.

De korte versie van EFT bestaat uit 1) het wrijven over je gevoelige punt onder je sleutelbeen terwijl je drie keer zegt “ik accepteer mezelf diep en volledig ondanks mijn probleem”, om een eventuele psychologische omkering te behandelen. 2) dan schat je de spanning die het probleem je geeft op een schaal van één tot tien, en 3) blijft je denken aan je probleem, terwijl je een keer of zeven met twee vingers tapt op elk van de volgende zeven punten: binnenkant wenkbrauw, zijkant van je oog, onder je oog, onder je neus, op je kin, op je sleutelbeen, en onder je arm. Dan adem je een keer diep in en uit en 4) schat je opnieuw de spanning, die nu twee punten lager hoort te zijn.

Zo niet, dan ga je 5) verder tappen op je hand: zijkant duimnagel, zijkant wijsvingernagel, zijkant middelvingernagel, zijkant pinknagel, karatepunt. Dan volgt 6) de hersenbalanceer procedure: je tapt of wrijft op je gamut punt, onder en tussen de knokkels van pink en ringvinger, terwijl je aan je probleem denkt met achtereenvolgens: ogen dicht, ogen open, scherp rechts beneden, scherp links beneden, terwijl je ogen een grote cirkel maken, een cirkel de andere kant op, je kort een liedje humt, tot vijf telt, en je weer kort een liedje humt. 7) Vervolgens tap je weer op alle 12 meridianen voor je de spanning opnieuw inschat.

De lange versie bestaat dus uit: 1) het wrijven over je gevoelige punt onder je sleutelbeen terwijl je drie keer zegt “ik accepteer mezelf diep en volledig ondanks dit probleem”, 2) het denken aan je probleem terwijl je op alle twaalf punten tapt, 3) de negen gamut procedure, 4) en weer het tappen op alle twaalf punten. Voor en na de lange versie schat je weer hoeveel spanning je voelt als je aan het probleem denkt.

Is de spanning minstens twee punten gezakt, dan verandert de start affirmatie in “ik accepteer mezelf volledig ook al heb ik nog een beetje van mijn probleem”, waarna de hele procedure wordt herhaald.

Is een bepaalde emotie gezakt dan kan er een volgende bovenkomen om behandeld te worden. Bijvoorbeeld na schuld (over het uitvallen tegen de kinderen), woede (op de werkeloze echtgenoot), teleurstelling (in de ouders die niet bijsprongen), en dan wrok (tegen dezelfde ouders). Ook kan de emotie leiden naar andere gebeurtenissen met diezelfde emotie die ook om behandeling vragen.

Zakt de spanning bij een volledige ronde niet minstens twee punten, dan worden de specifieke reversals in de set-up zin verwerkt. Ik accepteer mezelf diep en volledig ook al wil ik dit probleem houden, ook al zal ik doorgaan dit probleem te hebben, ook al verdien ik het niet van dit probleem af te komen, ook al is het niet veilig voor mij om dit probleem los te laten, ook al is het niet veilig voor anderen, ook al is het voor mij niet mogelijk om van dit probleem af te komen, ook al wil ik mezelf niet toestaan om van dit probleem af te komen, ook al ga ik niet doen wat er voor nodig is om van dit probleem af te komen, ook al is het niet goed voor mij om van dit probleem af te komen, ook al is het niet goed voor anderen, en ook al heb ik een unieke blokkade om van dit probleem af te komen.

Helpt ook dit onvoldoende om verdere voortgang te krijgen dan kan getest en / of gecorrigeerd worden voor een eventueel aanwezige neurologische disorganisatie. De simpelste correctie is kloppen op het borstbeen. De standaard correctie is de vijfstaps adem oefening van Callahan (zie Lambrou en Pratt).

 

Bij dit alles is het volgens Gary Craig erg belangrijk om aan specifieke gebeurtenissen te werken, en niet aan globale zaken. “For results that are terrific you have to be specific”! Om globale cognities te veranderen wordt teruggegaan naar het eerste kleine voorval waar dat idee ontstond. Na een stuk of vier van dergelijke minigebeurtenissen behandeld te hebben verdwijnt dan het hele idee, alsof de poten onder de tafel vandaan zijn gezaagd en hij inzakt. Soms ook blijkt de reactie op een trauma belangrijker dan het trauma zelf. De spanning bij het tappen op het erg bang geweest zijn toen je gepest werd zakt dan niet, als de boosheid over het ongeloof van moeder toen je het vertelde eigenlijk belangrijker was. Pas na het ook daarop tappen verminderen zowel de boosheid als de angst. Liefst wordt getapt op een minifilmpje: op alleen de blik in de ogen van de verkrachter bijvoorbeeld, waarna het hele gebeuren in elkaar zakt. De bedoeling is dat dit minifilmpje tijdens het tappen geassocieerd wordt beleefd, dus zie hoor voel ruik en proef weer van binnenuit net als toen. Dus probeer jezelf weer achter je eigen ogen te plaatsen. Is dat te pijnlijk om mee te beginnen, dan wordt gedissocieerd begonnen, of zelfs eerst alleen op de titel van het filmpje getapt. Nadat de spanning gezakt is blijft vaak een gedissocieerde herinnering over, een plaatje met jezelf erbij in beeld. Soms ook moet verder terug gezocht worden om de oorzaak te vinden, als de spanning onvoldoende zakt. Wat was het ergst aan de suïcide van je broer? Dat hij toen zo alleen was. Wanneer was je zelf erg alleen? Jaren daarvoor in het ziekenhuis. En waar doet dat je aan terugdenken? Aan toen ik klein was en mijn moeder mij alleen liet. Nadat daarop is getapt, verdwijnt dan meestal ook de rest. Bij pijnklachten tenslotte wordt bij voorkeur (eerst) op de daaraan gekoppelde emoties getapt.

Wie de twee paperbacks van Hartmann en van Mountrose heeft gelezen kan met EFT aan de gang, en het boek van Lambrou en Pratt, geeft dan ook nog zonodig de specifieke TFT algoritmen. De cursus Cd-rom’s van Gary Craig, en/of de video van Mountrose, leveren dan de audiovisuele illustratie. Voor case studies over een bepaalde stoornis kan men vervolgens terecht op de website van Gary Craig www.emofree.com. Ook kan men, net als ik, beginnen met het downloaden van het gratis handboek van Craig

 

ILLUSTRATIES

Soms heb ik snel volledig succes met alleen EFT. Een mevrouw met een snelwegfobie na een aanrijding, raakte in 20 minuten zowel haar fobie kwijt, als haar niet eens genoemde whiplash. Een collega met een skifobie na een skitrauma, raakte in 20 minuten haar fobie en haar trauma kwijt door het behandelen van het trauma.

Een studente met een paniekstoornis was vooral bang om gek te worden vanwege het gevoel van controle verlies en de derealisatie verschijnselen. Na EFT geleerd te hebben in de eerste intake sessie, had ze dat thuis bij opkomende angst toegepast, en helemaal geen paniek meer gehad. Bij de 2e sessie vertelde ze dat ze als kind de film Jan Rap en zijn maat gezien had, en dat ze toen bang was geweest om ook zo te eindigen. Na het tappen op die film zei ze dat ze eigenlijk ook wel wist dat ze niet gek zou worden. Ze lijkt nu beter.

Een jongetje dat veel school verzuimde omdat hij ’s morgens vaak misselijk was, leerde de misselijkheid te laten verdwijnen door twee minuten onder zijn ogen te tappen (de maagmeridiaan). Eén half uur sessie in aanwezigheid van zijn moeder bleek voldoende om deze opkomende schoolfobie te couperen.

Soms ook bereik ik met taptechnieken doorbraken in lange vastgelopen behandelingen. Een hardnekkige dwangpatiënte met een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis kwam pas weer echt verder na het tappen op haar eerste angstherinnering. Als 5 jarige werd ze wakker door het kabaal van haar dronken vader die moeder om de autosleutels vroeg. Ze was toen erg bang geweest dat haar vader dronken tegen een muur zou rijden, of dat hij haar moeder wat zou doen, en dat ze zo haar ouders kwijt zou raken. Bij het tappen durfde ze zich er aanvankelijk niet helemaal geassocieerd in terug te begeven, zodat eerst getapt moest worden op het gedissocieerde filmpje.

Bij een lastig behandelbaar trauma kwam de doorbraak toen aandacht werd besteed aan het erop volgende moment, waar ze over het trauma vertelde en wel geloofd werd maar toch de schuld kreeg. Dat gevoel van onrecht en verdriet en machteloze woede had ze eerder gehad op de middelbare school toen ze zich niet kon verweren tegen pesterijen. Het tappen op die eerdere gebeurtenis en de daarbij betrokken emoties maakte het latere grote langdurige trauma pas behandelbaar.

Een geluidsfobicus die dwangmatig luisterde naar mogelijk hinderlijk geluid van de buren, had aanvankelijk alleen iets aan rationele therapie, en niets aan tappen. Pas nadat getapt was op de voorvallen in zijn jeugd waar het probleem wortelde, hielp ook het (trio)tappen (met keuzes) op situaties in het hier en nu.

 

Bij een mevrouw met een algemene angststoornis, hypochondrie, en angst voor het alleen achter moeten blijven van haar kinderen, werd in sessie vier gekozen voor EFT. Ze vertelde dat het zoontje van haar broer twee jaar geleden kanker had gehad en een chemokuur. Toen ze dat destijds gehoord had, had ze pijn, verdriet, machteloosheid en ongeduld gevoeld, en “in een kokertje gezeten”, d.w.z. een tijd nergens anders aan kunnen denken. Ze schatte de emotie bij het daar nu aan terugdenken op een 8 tot 9. Na een rondje tappen was de emotie gezakt tot een 6, en na nog een rondje zei ze “ik voel me nu heel rustig, ik heb moeite het dichterbij me te halen, het is onwerkelijk, het staat ver weg, het is ook al lang geleden”.

De angst bracht haar terug naar toen ze zelf bang was geweest slokdarmkanker te hebben. De gedachte aan wat ze dan allemaal zou moeten regelen, en de angst om dood te gaan, schatte ze op een 10. Na een rondje tappen zei ze “het lijkt nu heel ver weg”.

Maar het idee dat haar kinderen alleen over zouden blijven zonder moeder gaf een verdriet van 10. Na een rondje tappen zei ze “het verdriet is nu nog maar de helft, maar er is nog een angst van 7 dat ze er niet goed uit zouden komen”. Na een rondje tappen daarop vertelde ze zich heel ontspannen te voelen. Iets in me zegt natuurlijk kunnen ze er goed uitkomen, want je hebt ze heel wat meegegeven. Een minuut later kwam er toch weer emotie, iets gaat weer aanspannen in mijn buik, zorg verdriet en angst over het achter moeten laten van mijn kinderen, die ze schatte op een 7. Na een rondje tappen was de emotie weg en haar buik weer rustig.

Wat resteerde was de angst dat de angst terug zou kunnen komen, en dat het haar straks buiten weer zou kunnen overvallen, of later als ze niet meer in therapie was. Ze schatte deze angst op een 5. Na nog een rondje tappen zei ze “ik ben er nu rustig onder, dat geeft me ook moed”. Ze kreeg een fotokopie mee van het EFT recept, en een nieuwe afspraak voor over twee weken.

 

Paul gaf het volgende verbatim sessiefragment, dat goed illustreert hoe hij elke emotie afzonderlijk aanpakt. Vorig jaar kwam uit dat de man van cliënte vreemd was gegaan. Ze hebben er veel over gepraat. Ze willen beide verder met elkaar, ze houden veel van elkaar. Het geheel heeft de relatie verdiept, achteraf, vinden ze allebei. Maar voor cliënte zit er nog een stuk kern waar ze iets aan wil doen.

Th: Hoe zou jij de kern definiëren?

Cl: Waar ik het meeste mee zit? Het meest zit ik er mee dat hij lichamelijk, dat hij heeft gevreeën met haar. En hij heeft gezegd het was één keer, en het was alleen voor de seks. En we hebben gelezen dat mannen daar over inderdaad anders denken dan vrouwen, en daarom hebben we het positief omgedraaid, van ok als ik het had gedaan had ik het met mijn hart gedaan en dan was het verkeerd geweest. Het is dus veel beter geweest dat jij het hebt gedaan, maar desalniettemin doet het wel heel veel pijn, en komt het eigenlijk ook neer op het feit dat we elkaar al zo lang kennen, en wij zijn er altijd het eerst voor elkaar geweest, en dat maakt het extreem pijnlijk. ( …………) Ik weet het wel, maar hierbinnen….. tussen mijn oren

Th: Ik vraag je steeds naar je SUD. Hoeveel pijn zet er nu aan voor jou, schat je van 0 tot 10?

Cl: Steeds minder maar nog wel 6, 7 En het meest pijnlijk is dat hij met haar gevreeën heeft.

Th: ik ga dat proberen in één zin te zetten…. Is dat de kernzin voor jou, dat hij met haar gevreeën heeft?

Cl: Ja

Th: Welke emoties zitten er aan?

Cl: Pijn, verdriet.

Th: Meer niet? Boos?

Cl: Boos niet meer.

Th: Eenzaam?

Cl: Ja uiteraard.

Th: Gevoel van onrechtvaardigheid, misschien van walging… Ik roep maar….

Cl: Onrechtvaardig in het begin, het gevoel van niet eerlijk wat je hebt gedaan, dat was in het begin. Nu niet nee. Hoe veel pijn nu? 8 verdriet 8 eenzaam 8.

Th: Hoe werkt het. Het is een ‘healing therapy’. We beginnen met een affirmatie. Een affirmatie is iets positiefs over jezelf “Ik houd totaal en onvoorwaardelijk van mezelf”. Wat we gaan doen is eerst tappen met de affirmatie en dan de volgorde met tappen op het probleem “Hij heeft met haar gevreeën”, dan de gamut, en dan de volgorde weer, en dan is het klaar. (zo gezegd zo gedaan). Cliënte krijgt het zichtbaar warm en zucht.

Cl: Dat is een stukje yoga en een stukje visualisatie.

Th: Hoeveel pijn zit er nu?

Cl: Niet.

Th: Verdriet?

Cl: wacht even hoor ….. nee.

Th: Boos?

Cl: Nee.

Th: Eenzaam?

Cl: Ook weg. Heb je gevoelsmeridianen gepakt of zo? Ik heb een ‘ik moet wel janken gevoel’. Misschien een gevoel van opluchting, Dat het er uitgaat, dat ik er van af kom. En gevoel van ontlading…….(Zucht uitgebreid).

Th: Hij heeft met haar gevreeën.

Cl: Oh shit, nu zit het weer hier.

Th: 0 – 10? Pijn?

Cl: 10 (huilt).

Th: Verdriet?

Cl: 10 (huilt).

Th: Boos?

Cl: Niet.

Th: Eenzaam?

Cl:10.

Th: Onrechtvaardigheid?

Cl: 8. Een rondje tappen.

Cl: dat is beter (snuift en zucht en kucht) Ze heeft het erg warm.

Na 4 rondjes tappen zit ze op de 1 of 2, ze kan het niet goed inschatten. Het gevoel is de inschatting van hoe ze het nu beleeft. We maakten een afspraak om te zien hoe het over een week is. Na een week blijkt alles nog op een 0 te zitten, alleen het verdriet is misschien een 1.

 

Zijn tweede casus gaat over een vrouw van veertig die eerder in therapie is geweest bij een collega. Haar klachten (spanningsklachten, depressieve klachten, en gevoel van minderwaardigheid) zijn onlangs teruggekomen, toen haar beste vriendin suïcide pleegde. Ze wil er wat aan doen, ze wil zich weer goed voelen. Ze vindt het moeilijk om aan te geven waarmee ze tevreden zou zijn. Na enig zoeken geeft ze aan dat ze vindt dat ze haar doel bereikt heeft als ze niet meer zo bang is voor 16 april, als ze moet gaat zingen voor een vreemd koor. Ze vindt dit erg eng. “Het zijn vreemde mensen, ik ken ze niet, ik kan ze niet peilen, ik ben bang dat ik niet goed genoeg ben, het is een soort examen”. We gaan tappen “Ik houd totaal en onvoorwaardelijk van mezelf, ook al ben ik bang om voor dat koor te staan”. Hiermee heeft ze moeite: “ik kan dat helemaal niet zeggen want ik houd niet van mezelf”. Ze wil het toch zeggen. Daarna tappen we rechtstreeks door ( de korte volgorde zonder gamut) op: “Ze kennen me niet”, “Ik ken hen niet”, en “Ik weet niet hoe ze reageren”. Ze is stomverbaasd, ze voelt zich hierna rustiger, het is nog wel spannend, maar de angst is weg. Alsook de buikpijn, die ze kreeg als ze er aan dacht. Spontaan meldt ze dat ze ook niet meer bang is voor een andere situatie, waar ze erg tegenaan zat te kijken. (Tot slot geeft de therapeut de suggestie dat het misschien wel een goed doel is om van zich zelf te gaan houden, om daar op te gaan tappen).

 

Een 45 jarige vrouw die oud zeer uit haar ongelukkig jeugd wil afwikkelen, ontdekt dat ze wel een erg positief beeld van haar moeder heeft en een alleen negatief beeld van haar vader. Naarmate ze er meer mee bezig is en een meer genuanceerd beeld krijgt van haar moeder én haar vader, gaat ze zich naar haar vader toe schuldig voelen. De afgelopen week heeft ze zich erg prikkelbaar gevoeld. “Als het inderdaad waar is, dat er ook positieve kanten waren, dat vind ik het wel heel erg sneu dat ik dat toen niet gesnapt heb”. Ze geeft een SUD aan van boos 7 en verdriet een 8. Ze is boos op zichzelf dat ze dat niet beter gemerkt of gevoeld heeft vroeger en “verdrietig naar mijn vader dat ik hem verkeerd ingeschat heb. En als ik dat laatste denk, dan denk ik weer dat kan niet en straks denk ik weer, het is toch zo, dus het wisselt. En dat maakt me prikkelbaar”. Ze tapt op “Ik houd totaal en onvoorwaardelijk van mezelf ook al is het jammer dat ik niet gezien heb dat het niet alleen negatief is”. Dat levert een SUD op van boos 6 en verdriet 5. Vervolgens tapt ze op “Er waren ook positieve dingen”. Hierna meldt ze dat ze zich afvraagt of er wel positieve dingen waren, of dat wel zo is. Vervolgens tapt ze beurtelings op “Er waren positieve dingen” en “Is dat eigenlijk wel zo”. De boosheid wordt dan minder, het verdriet blijft hetzelfde. Verstandelijk snapt ze wel dat er positieve dingen waren, maar het voelt nog niet zo. Ze tapt op “Het voelt nog niet zo dat er positieve dingen waren. De boosheid is dan een 2, verdriet een 4. Vervolgens tapt ze op “dit verdriet”. Ze begint te huilen. Ze kan geen woorden vinden bij dit verdriet. Ze tapt nog twee rondjes op “dit verdriet”. Daarna heeft ze het “gevoel van jammer dat het niet anders gelopen is, dat ik het niet anders gezien heb”. Ze voelt zich dan loom en ontspannen. Als ze aan haar vader denkt, dan is het goed. Naar haar moeder toe heeft ze nu even geen gevoel, daar is ze nu niet mee bezig. Als ze aan zichzelf denkt, dan voelt ze zich schuldig. Dat ze 20 jaar nadat hij overleden is er achter komt dat hij ook positieve kanten heeft. “Een beetje een schuldgevoel, maar dat hoeft niet, want het is nu eenmaal zo gegaan. Het is heel wisselend, het verspringt heel erg”. Ze tapt op “Dit verspringende schuldgevoel”.

Tot slot moet ze lachen en meldt dat het zo goed is. Ze besluit om na de sessie haar vader op het kerkhof bloemen te gaan brengen. (En dat is dan voor het eerst.)

 

Een 40-jarige man is na een burnout en WAO periode door het bedrijf ontslagen. Hij zit al een tijdje thuis met depressieve klachten en spanningsklachten en met weinig zicht op een nieuwe baan. Hij onderscheidt de volgende aspecten (steeds met de SUD): mijn carrière is naar de knoppen (8), mijn bedrijfsarts heeft zich door het bedrijf laten misbruiken om mij te lozen (2), ik ben er op een lullige manier uitgewerkt (3) en tenslotte: ik heb geen kans gehad om me waar te maken (2). We kiezen voor ‘Mijn carriëre is naar de knoppen’ en hij onderscheidt de volgende emoties depressief (3), wanhoop (5), onzekerheid (5).

Bij het tappen worden eerst de emoties sterker, “Je wordt er zo sterk mee geconfronteerd.” , vervolgens minder, “Het werkt rustgevend meldt hij, de stress gaat eruit, rationeel klopt het nog wel, maar ik voel me er minder slecht bij. Ik wil weer gewoon een leuke baan” . Hierop tappend komt er een nieuwe emotie opzetten: “angst om het niet waar te kunnen maken, tenslotte zit ik al een tijd thuis” (8). Vervolgens tappen we hierop. Hij eindigt de sessie met een angst van 5, waarbij hij een verschuiving aangeeft van emotionele gedachten naar een rationele afweging.

 

Een twintigjarig meisje, dat in behandeling is in verband met diverse lichamelijke en psychische klachten wil haar sessie afbellen omdat ze een astma-aanval heeft. Ik vraag haar juist te komen om iets met de aanval te kunnen doen. Ze vertelt dat de aanval veroorzaakt wordt door een virus en dat ze daarop sterk reageert met astma. Maar ook speelt stress een grote rol. Ze heeft eerder baat gehad bij EFT en we besluiten te onderzoeken of het ook op de lichamelijke klachten bij haar iets wil doen. Ze wil beginnen met de luchtpijp, ze heeft het gevoel dat daar een zware steen zit (sud 8). Een rondje tappen (Ik houd totaal en onvoorwaardelijk van mezelf, ook al heb ik last van een zware steen) levert meer ontspanning op, maar ze gaat er meer van hijgen. Nog een rondje levert een sud van 7. Ze vertelt dat ze zo’n opgesloten gevoel heeft, omdat ze zich zo moet beperken als ze zo astmatisch is. We tappen op ‘dit opgesloten gevoel’, de sud gaat van 7 naar 6. Ze merkt op dat ze minder hijgt. We tappen weer op de zware steen en op het opgesloten gevoel (dat wordt 5 resp. 4 , na “even wachten, het wordt nog minder” 3 resp. 3). Ze vindt het vervelend dat ze zichzelf hoort hijgen. We tappen op “Ik houd totaal en onvoorwaardelijk van mezelf, ook al vind ik het vervelend dat ik mezelf zo hoor hijgen”, daarna rechtstreeks op “mijn astma” en ”mijn astmatische reactie”. Daarna kraakt haar stem ineens een stuk minder. Ze vertelt dat ze voorzichtig tapt, want ze heeft aangezichtspijnen (een sud van 6). (Op dat moment is de steen een 3, het opgesloten gevoel een 1 en minder erg dat ze zichzelf hoort hijgen: een 3.) Een rondje op de aangezichtspijnen en op de kortademigheid,, aangevuld met “bronchiën, longblaasjes en astma” levert een kortademigheid van 3. Ik vraag haar voortdurend te tappen (korte volgorde) terwijl ze de stressfactor vertelt: haar vriendin was boos op haar maar wilde niet zeggen waarom, en hierover maakte zij zich weer boos. Al met al duurde dit enkele dagen voordat het (half ) uitgepraat werd. Na het vertellen van deze achtergrond heeft ze meer lucht. Het opgesloten gevoel is gereduceerd tot 0, de steen krijgt een 2 en de aangezichtspijnen een 4.

 

Een vrouw met borstkanker die “te pas en te onpas” moest huilen, had een borstamputatie gehad met een uitzaaiing. De chemokuren waren achter de rug.

Th: Als je aan het probleem denkt, hoe hevig is dat probleem op een schaal van 0-10?

Cl: 5

Th: Eerst rechtzetten van het batterijtje: hardop zeggen: ik accepteer mezelf volledig ondanks mijn getob, drie maal hardop terwijl je op je karatepunt blijft kloppen.

Cl: ik accepteer mezelf ondanks mijn getob (3 keer)

Instructie van therapeut. Klop 5 –7 keer met je wijs- en middelvinger op de volgende punten, terwijl je denkt aan je probleem: Begin wenkbrauw. Buitenkant oog. Onder je oog, onder je neus, op je kin.

Cl: terwijl je denkt aan mijn getob?

Th: Ja. Op je sleutelbeen

Cl: En dan denk je alsmaar aan je getob?

Th: ja Onder je arm Zijkant duimnagel. Zijkant van wijsvinger Zijkant van middelvinger Deze sla je over (ringvinger) Zijkant van de pink Op je karatepunt.

Th: Hier doen wij 1 keer: wrijven op je gamutpunt en aan je probleem denken Ogen open en dicht, etc Weer even liedje hummen.

Tweede set:

Th: Terwijl je denkt aan je getob beginnen we met de binnen kant van je wenkbrauw. set Hoe hoog schat je je probleem nu in

Cl: 3

Th: oke gaan we door met tikken

Derde set

Th: Beginnen met wenkbrauw. Etc.

Th: oke

Cl: ik kan helemaal niet denken als ik dat aan het doen ben.

Th: Denk aan je probleem en schat de hevigheid in, hoe hoog is ie ?

Cl: 0

 

Mislukkingen zijn er natuurlijk ook. Een sessie triotappen op de manier van Carrington, had weinig effect bij een hypochonder. (Maar een daarop volgende cognitieve therapie hielp bij hem uiteindelijk ook niet echt). Een dwangmatige twintiger die depressief was geworden na een verbroken relatie, had onvoldoende aan medicatie, tappen, rationele therapie, en NLP interventies, en moest tenslotte toch in dagbehandeling.

 

Bij een vrouw die wegens chronische misselijkheids klachten in de WAO was gekomen, en die al meerdere vergeefse opnames achter de rug had, hielp het tappen in de intake om de misselijkheid te verminderen. In de tweede sessie kon dit succes niet meer herhaald worden, zodat op andere (hypnotische) interventies werd overgegaan. Volgens de regels van de energietherapie had ik nog kunnen testen op en corrigeren voor specifieke reversals en neurologische disorganisatie, om te zien of dat misschien verschil zou maken, maar dat heb ik toen niet gedaan.

 

Paul beschrijft zo’n mislukte sessie als volgt.

 

Een 48 jarige vrouw is in behandeling met burnout en depressieve klachten. Ze is weinig hartelijk opgevoed. In haar leven heeft ze twee kortdurende ongelukkige liefdes meegemaakt. Beide keren trokken haar partners zich, eigenlijk om een onduidelijke reden van haar terug. Ze is (ongewenst) vrijgezel en kinderloos. We hebben een keer eerder met EFT gewerkt, maar het deed niks en ze vond het maar niks. Omwille van dit artikel wil ze er nog wel een sessie aan besteden. Het thema waar we mee bezig waren was het uitgaan van de tweede liefde.

Ze heeft opnieuw moeite met de affirmatie “Ik houd totaal en onvoorwaardelijk van mezelf”. “Dat is helemaal niet zo”. Ik vraag haar om het toch gewoon maar te zeggen. Ze doet oprecht haar best. Als kernzin kiezen we “Dat iemand toch niet zoveel van me houdt dat hij oud met me wil worden”. Naarmate ze tapt wordt het verdriet meer van, 7 naar 10. “Dat is omdat ik er nu zo mee bezig ben”. Ze is boos omdat ze er nog zo emotioneel om is. Ook daar tappen we op. Zonder succes. Ze is boos dat ze het nog niet afgewikkeld heeft. Ook daar tappen we op. Zonder verandering. Dan komt de vraag naar voren “Waarom kan er niemand van me houden”. Ze huilt. Ook daar tappen we op. Opnieuw weer zonder resultaat. Eventjes zegt ze, voelt het niet zo, omdat ik zo druk bezig ben je na te doen. Maar na een minuut is het gevoel weer terug. We besluiten dat deze techniek (om nog onbekende reden) niet voor haar geschikt is.

 

Waarom het tappen bij ons soms wel en soms niet werkt, is niet altijd duidelijk. Hadden we verder terug moeten zoeken naar eerdere ervaringen, naar de oorsprong van ideeën of emoties? Hadden we op specifieke reversals moeten testen en daarvoor moeten corrigeren (ik accepteer mezelf ook al kom ik hier nooit vanaf, verdien ik het niet, is het niet veilig, enz.)? Hadden we moeten testen en eventueel corrigeren voor neurologische disorganisatie? Hadden we de patiënt eerst een glas water moeten laten drinken, of een “balanced breathing” oefening moeten laten doen? Wij weten het niet, maar dat is wat echte energie therapeuten vermoedelijk allemaal wel gedaan zouden hebben. Omdat wij van meerdere markten thuis zijn, en ook andere interventies tot onze beschikking hebben, schakelen we misschien iets te snel over op een andere niet-energetische aanpak.

ONDERZOEK

Een van de eerste research studies die Callahan beschrijft in zijn boek is die van Figley en Carbonell van Florida State University. Zijn TFT werd daar vergeleken met drie andere methoden: EMDR, en de visueel kinesthetische dissociatie uit de NLP, en de Amerikaanse TIR (traumatic incident reduction), op 156 patiënten met een trauma of fobie. Alle vier therapie vormen bleken te helpen, maar de TFT patiënten vertoonden de grootste verbetering, en in de minste tijd, en met een effect dat er zes maanden later nog was. Carbonell en Mappa deden een vervolgstudie met 49 hoogtevrees patiënten die ofwel TFT kregen of een placebo behandeling waarbij op niet-meridiaan punten werd getapt. Zij die de TFT behandeling kregen verbeterden significant meer dan zij die de placebo behandeling kregen. Daniel onderzocht een gemiddeld vijf minuten durende TFT behandeling met stemdiagnostiek op 214 therapeuten met uiteenlopende psychologische en lichamelijke klachten. Na deze korte sessie daalden hun SUD (subjective unit of distress) cijfers van gemiddeld 7,7 tot gemiddeld 1,1. De resultaten werden gepubliceerd in november 1998.
In 59 radio shows behandelden Callahan en een leerling 136 luisteraars, met elk een succespercentage van 97% in gemiddeld 4-6 minuten. Het huidige wetenschappelijke onderzoek naar TFT gaat vooral over het effect op de hartslag variabiliteit, en gebeurt o.a. op de Vrije Universiteit in Amsterdam.

Meer research over meridiaantherapieën is te vinden op de website www.energypsychresearch.org., en op www.innersource.net, en www.emofree.com. In 2001 publiceerden Andrade en Feinstein op deze websites de resultaten van een vijf jaar durende pilot studie in 11 behandelcentra in 2 landen in Zuid Amerika met vijf duizend angststoornis patiënten. De patiënten werden random verdeeld tussen een experimentele groep (tappen) en een controlegroepen (cognitieve gedragstherapie / medicatie). Onafhankelijke clinici, die blind waren voor de behandeling, beoordeelden de patiënten na 1 maand, 3 maanden, 6 maanden, en 12 maanden.Aan het eind van de behandeling werd 63% van de controlegroep als verbeterd beoordeeld, versus 90% van de experimentele groep. Van de controlegroep werd 51% beoordeeld als symptoomvrij tegen 76% van de experimentele groep. Bij follow-up na een jaar was er bij de tap patiënten minder terugval dan bij de controle groep. De gemiddelde behandelduur van de energietherapie was 3 sessies versus 15 sessies bij de controlegroep. De resultaten zullen binnenkort worden gepubliceerd in het boek “Energy psychology interactive” van Feinstein en Gallo uitgegeven door Norton. Sub-onderzoekjes van deze groep toonden verder aan dat: de volgorde van de punten onbelangrijk is en de 9 gamut procedure onnodig, en dat voor trauma’s paniek en fobieën het standaardprotocol voldoet, maar dat voor dwangpatiënten en gegeneraliseerde sociale angst de specifieke protocollen nodig zijn. De specifieke protocollen zijn het makkelijkst te vinden in het boek van Lambrou en Pratt.

De enige ons bekende studie onder laboratorium condities die tot nu toe die gepubliceerd werd in een bekend psychologisch tijdschrift is die van Wells en anderen in het Journal of clinical psychology.
Zij vergeleken het effect van een enkele sessie met EFT of diafragmisch ademhalen op fobieën voor kleine dieren. EFT gaf een significant grotere verbetering op het gedrag en op vragenlijsten, maar niet op de polsslag. De grotere verbetering van EFT bleef en nam nog toe bij follow-up na 6-9 maanden. Zij concluderen dat een enkele sessie met EFT voor specifieke fobieën valide effecten geeft op subjectieve en gedragsmaten. In ditzelfde tijdschrift werd in het oktober 2001 nummer al een onderzoek gepubliceerd van Sakai over 714 patiënten met verschillende stoornissen, en van Johnson e.a. over 105 PTSD patiënten in Kosovo, dat de effectiviteit aantoonde van energie gebaseerde psychotherapie.

DISCUSSIE

Als cognitief gedragstherapeuten zien wij TFT en EFT vooral als een bijzondere vorm van exposure. Dat het een vorm van exposure is valt af te leiden uit de noodzaak om tijdens de energie manipulaties aan het probleem te denken. Denken mensen ergens anders aan dan werkt het niet. Het is nodig om contact te maken, in welke vorm dan ook, met het probleem. Ook moet de stimulus specifiek zijn. Tappen op het beeld van een stilstaande muis vermindert niet automatisch ook de spanning op het beeld van een rennende muis. Een zojuist behandeld trauma kwam weer in alle hevigheid terug toen de cliënte bij de als afsluiting bedoelde eye-roll haar ogen naar boven richtte en in gedachten weer het beeld van de trauma helikopter zag. De spanning verdween pas weer toen vervolgens ook daarop getapt was.

In de tweede plaats is het tappen op meridianen een relaxatie techniek die sneller en beter werkt dan een gewone progressieve spierontspanningsoefening, en die desgewenst ook nog gebruikt kan worden als hypnotische inductie en verdiepingsmethode. Dat er soms een lichte trance optreedt is af te leiden uit de soms veranderde tijdsbeleving. De combinatie van exposure en relaxatie doet EFT lijken op een geavanceerde efficiënte vorm van systematische desensitisatie. Door aan het probleem te denken, terwijl het energiesysteem door het tappen in balans wordt gehouden, verdwijnt de spanning. Een soortgelijke verklaring als ook wel gebruikt wordt voor het verklaren van het succes van EMDR. Dus niet allen exposure, maar ook een vorm van contra conditionering.

In de derde plaats is het een snelle en soms effectievere manier om cognitieve verschuivingen te bewerkstelligen dan door irrationele cognities uit te gaan dagen. Als iemand een of twee rondjes getapt heeft op “ik accepteer mezelf diep en volledig ook al hield mijn moeder niet van mij”, zal hij vervolgens zelf vaak zeggen dat ze waarschijnlijk best van hem hield maar het gewoon erg druk had. Het lijkt alsof cognities en emoties onderling verbonden zijn, en alsof het tappen door het verminderen van de emotionele lading van het probleem, vaak ook de daarmee verbonden cognities verandert. Zo niet, dan kan door de procedure van Carrington of van Montrose of van Lambrou en Pratt er nog een extra cognitieve component aan worden toegevoegd.

Dat het niet gewoon een aardig placebo is blijkt uit de volstrekte ongeloofwaardigheid van de tap procedure. Niemand gelooft dat de spanning daardoor zakte. Mensen zeggen “het was afleiding” (terwijl het probleem notabene steeds genoemd werd), of “je maakte me aan het lachen met dat apenspel”, of “eigenlijk was het ook niet zo’n probleem” (terwijl ze een paar minuten eerder nog zaten te zuchten en te zweten). Callahan en Craig noemen dit het apex probleem: er is geen verbinding tussen wat mensen geloven, hun wereldbeeld, en hun ervaring.

Opvallend vinden wij dat dit verschijnsel zich niet alleen bij patiënten maar ook bij zeer gewaardeerde collega’s voordoet. Een excellente collega die een snel en totaal succes had met EFT bij wat een rampgeval leek, heeft deze aanpak vervolgens nooit meer toegepast, zonder zelf echt te kunnen zeggen waarom eigenlijk niet.

REFERENTIES

Callahan,R.J. (1985) Five minute phobia cure.
Wilmington, DE: Enterprise.

Callahan,R.J. (1991) Why do I eat when I’m not hungry? 
New York: Doubleday.

Callahan,R.J. & Trubo,R. (2001) Tapping the healer within: using thought field therapy to instantly conquer your fears, anxieties, and emotional distress. 
NewYork: McGraw-Hill.

Carrington, P. (2002) How to create positive choices in energy psychology: a new approach to EFT and related methods; choices training manual. 
Kendall Park, NJ, Pace Educational Systems.

Craig,G. (1995-2004) EFT manual, www.emofree.com of de Nederlandse vertaling van Hans de Beer via hansdebeer@home.nl tel. 073-6216652.

Diamond,J. (1979) Behavioral kinesiology. 
New York, Harper & Row.

Diamond,J. (1980) Your body doesn’t lie. 
New York, Warner books.

Diamond,J. (1985) Life energy: using the meridians to unlock the hidden power of your emotions. 
St.Paul, MN Paragon House.

Diamond,J. (1988) Life-energy analysis: a way to cantellation. 
New York: Archaeus.

Durlacher,J.V. (1994-2000) Freedom from fear forever. 
Tempe, AZ: Van Ness.

Eden,D. & Feinstein,D. (1998) Energy medicine, 
New York, Penguin.

Flint,G.A. (2001) Emotional Freedom: techniques for dealing with emotional and physical distress. 
NeoSolTerric, Vernon,BC (Canada) 
Gallo,F. (1999) Energy psychology: explorations at the interface of energy, cognition, behavior, and health. 
Boca Ration, FLA: CRC press. 
Gallo,F. (2000) Energy diagnostic and treatment methods.
New York: Norton.

Gallo,F. & Vincenzi,H. (2000) Energy tapping: how to rapidly eliminate anxiety, depression, cravings, and more using energy psychology.
Oakland, CA: New Harbinger.

Gallo,F (ed) (2002) Energy psychology in psychotherapy: a comprehensive source book. 
New York: Norton.

Hartmann,S. (2002) Adventures in EFT: The essential field guide to emotional freedom techniques.
Eastbourne, DragonRising. ISBN 1-873483 63 5.

Lambrou,P. & Pratt,G. (2000) Instant emotional healing: acupressure for the emotions.
New York, Random House.

 


DR. J.M.CLADDER is als gezondheidszorgpsycholoog en psychotherapeut werkzaam in eigen praktijk in Bilthoven, correspondentie: Hans.Cladder@Planet.nl

DRS. P.C.H.M. VAN DEN NOUWELAND is als klinisch psycholoog en psychotherapeut werkzaam in eigen praktijk in Didam.