Mestcellen
Mestcellen zijn onderdeel van het immuunsysteem. Ze worden actief zodra er een indringer is, zoals een virus, schadelijke bacteriën of bijvoorbeeld wespengif. Ze scheiden diverse stofjes af, waaronder histamine. Mensen met allergieën zullen wel bekend zijn met dit stofje. Het zorgt voor diverse reacties van het lichaam. Bij hooikoorts, wat een allergische reactie is op pollen, zorgt de histamine onder andere voor jeukende, tranende ogen en niezen.
Mestcellen zijn dus goed en een noodzakelijk onderdeel van ons afweersysteem.
Bij MCAS is er een probleem. De mestcellen zijn hyperactief. Dit houdt in dat ze ook actief worden bij ongevaarlijke triggers, zoals bijvoorbeeld sommige voedingsmiddelen, chemische toevoegingen of E-nummers in eten, schimmels, hormonen, alcohol, stress, sommige medicatie, verdovingsvloeistof (tandarts), sterke geuren, fel licht/de zon, koude-warmtewisselingen, sterke emoties en stress.
Hoewel deze triggers niet gevaarlijk zijn, reageren de mestcellen toch alsof er een indringer is en scheiden ze hun stofjes af, waardoor er een teveel daarvan in het lichaam komt.
Ik vind de vergelijking met een alarmsysteem met bewegingssensor mooi. Als er een inbreker door de straal van de bewegingssensor loopt, gaat als het goed is het alarm af.
Maar als die sensor te gevoelig staat afgesteld, gaat hij ook af als er een bromvlieg door de straal vliegt, of bij een windvlaag.
Mensen met MCAS kan je vergelijken met zo’n te gevoelig alarmsysteem.
De mestcellen reageren te vaak en dat geeft klachten.
Je kan je voorstellen dat er een emmer in je lijf zit waar de histamine (en andere vrijgekomen stofjes) in kunnen. Doordat er in je eten in meerdere of mindere mate al histamine zit (zoals bijvoorbeeld in oude kaas, aardbeien en tomaten), komt er elke dag een laagje histamine in je emmer. Maar als er teveel histamine wordt afgegeven door die overactieve mestcellen, bijvoorbeeld doordat iemand emotioneel is, dan komt er nog een extra dosis histamine bij in de emmer. Als er dan ook nog stress bij komt, wordt de histamine-emmer nóg voller. Wanneer diegene qua cyclus ook nog eens in een fase zit dat er hormonen in het lichaam zijn waar de mestcellen op reageren, dan is de emmer al snel vol en stroomt over.
Dit kan diverse lichamelijke en psychische klachten geven.
Ik zet er wat op een rij:
Lichamelijke klachten
Bij MCAS kan je last hebben van regelmatig hoofdpijn, maar ook pijn in je spieren en pijn in de gewrichten.
Vaak hebben mensen ook last van hun darmen. Dit kan diarree zijn of juist obstipatie,
gasvorming in de darmen, een opgezette buik, krampen en pijn.
Sommige mensen hebben last van oorsuizingen, pijn in de kaken, jeuk en huiduitslag.
Het kan ook zijn dat je een soort opvliegers ervaart met warmte en zweten, of dat je last hebt van haaruitval, of hartritmestoornissen.
Slecht slapen kan ook een gevolg zijn en vermoeidheid.
Cognitieve klachten
Je kan last hebben van hersenmist. Je hebt dan moeite om helder na te denken. Het is net alsof het zoekproces in je hersenen niet goed meer werkt. Sommige mensen krijgen een onrustig en druk hoofd. Ze krijgen hun hoofd niet goed stil. Dit kan heel vermoeiend zijn.
Mensen kunnen daardoor sneller prikkelbaar zijn en reageren met een kort lontje.
Psychische klachten
Het kan zijn dat je ineens last krijgt van een angstig gevoel, ook al is er niet echt iets gebeurd wat daarvoor de oorzaak kan zijn. Ook het hebben van allerlei angstgedachten hoort daarbij.
Somberheid en zelfs depressiviteit kan ook een gevolg zijn van MCAS, alsmede negatieve gedachten.
Soms zie je dat mensen juist deze klachten krijgen bij hormoonwisselingen, bijvoorbeeld steeds in de week voor de menstruatie, na een bevalling of in de overgang. De mestcellen reageren dan (onder andere) op de hormonen.
Zoals je ziet zijn het heel diverse klachten. Je kan er een paar hebben, of vele. Daarin verschillen mensen onderling. Dat de klachten zo divers kunnen zijn, komt mede doordat de mestcellen door het hele lijf zitten, waardoor je kunt reageren met darmklachten en/of huidklachten, de slijmvliezen, enzovoorts.
Wat is eraan te doen?
Het is belangrijk om bij MCAS na te gaan welke triggers een uitlokker zijn voor klachten. Door dit bij te houden in een soort dagboek, kan je op een gegeven moment ontdekken wat terugkerende triggers zijn.
Zo kan je bijvoorbeeld ontdekken dat elke keer in de week voor de menstruatie je meer last hebt van hoofdpijn, vermoeidheid en angst of somberheid. Of je merkt dat je steeds zo moe wordt en slecht slaapt na het eten van tomatensoep of het drinken van muntthee, enzovoorts.
Vervolgens kan je deze triggers gaan vermijden als dat mogelijk is. En anders helpt het al dat je de klachten beter kan plaatsen en er rekening mee kunt houden met wat je in die periode wilt gaan doen.
Sommige mensen hebben baat bij het innemen van antihistamine. Antihistamine is zonder recept verkrijgbaar bij drogisten. Er zijn verschillende soorten en merken. Je kunt evt. meerdere soorten uitproberen en nagaan welke het beste werkt voor jouw klachten.
Antihistamine kan op sommige mensen soms een versuffend effect hebben. Daarom is het handig om de antihistamine in de avond in te nemen. De werking is ongeveer 24 uur.
Soms hebben mensen meer nodig om minder klachten te hebben. Dan kan je er ‘s ochtends èn ‘s avonds eentje innemen, maar alleen als je er niet suf van wordt.
(In Duitsland is de antihistamine een stuk goedkoper dan in Nederland. De winkel Medikamente di Grenze in NL is ook goedkoop qua antihistamine).
Als je ook flinke darmproblemen hebt die niet verbeteren door antihistamine, dan kan je proberen of je via de huisarts een H2-blokker mag uitproberen. Dit kan alleen op voorschrift van een huisarts.
In Nederland is MCAS helaas nog niet zo bekend bij de artsen. In het buitenland is er wel veel onderzoek naar gedaan en is er veel meer over bekend. Als je goed bent in net lezen van Engelse en Duitse artikelen, dan kan je op internet veel informatie vinden over MCAS.
Er is in het Nederlands één boek over mestcelproblemen geschreven. Gonnie van de Lang schreef het boek: ‘Help, mijn mestcellen zijn van slag!’ Als je echt veel informatie hierover wilt hebben, dan raad ik je aan om dit boek te lezen.
De schrijfster is op onderzoek uitgegaan en heeft veel informatie verzameld over mestcellen en MCAS. Ze heeft ook een website waarop veel informatie staat: www.mestcelactivatie-syndroom.nl.
Er zijn twee ziekenhuizen die een mestcelpoli hebben. Het Erasmusziekenhuis in Rotterdam en het UMC in Groningen. Zij kunnen helpen bij diagnostiek en eventuele behandeling en adviezen.
ere voor jeukende, tranende ogen en niezen.